History works written in the style of chronicles are used not only for the purpose for which they were written. Chronic works may also contain reflections on the position of the ulema (ʿulamāʾ) at the time of its writing and his view of the scientific world of the period in which he lived. This work is based on the book ʿIqd al-jumān fī taʾrīkh ahl al-zamān written by the celebrated Ḥanafī jurist (faqīh) and muḥaddith Badr al-Dīn al-ʿAynī as a public (...) history book. This article, focuses on the state of ḥadīth science and scholars in the Mamlūks between the years 648-707 (1250-1307) and approaches of al-ʿAynī to these issues based on the work of ʿIqd al-jumān. For this purpose, the work has been examined in terms of certain keywords that allude to the history of ḥadīth through electronic sources. In addition, the work has been completely reviewed with the traditional method in terms of allusions and information about the hadith studies of the Mamlūks period. Eventually, the historical elements of ḥadīth referred to in ʿIqd al-jumān, scientific institutions, different groups of rāwī, different narration methods and classifications made during the period have been identified. In addition, the professional, sectarian and political trends of the muḥaddith of the period in question were focused on. Comparing the information in the sources written in the field of general history with the studies focusing directly on the historical elements of ḥadīth will contribute to compare the similarities and divergences. This study is an example of how to make use of the wafayāt sections in chronicle works. Examining a single book that was not written directly in the field of ḥadīth - even if it contains important information - is not enough to find elements about the history of ḥadīth and to make constructions regarding it. This necessitates the formation of a team that will examine a large number of books using the same criteria. (shrink)

Ikhtisâr refers to the process of compilation a work by summarizing short and concise information or a large volume of work through abbreviation. It is intended to facilitate reading, learning and memorization, or to eliminate difficult parts in a book written in the form of Ikhtisâr. The compilation of concise works that fulfilled their purpose has become widespread over time and transformed into a tradition and also concise works have been compiled in fiqh as in other disciplines of sciences. In (...) particular, the work entitled Ghayâ fi’l-Ikhtisâr by Abu Shudjâ al-Isfahânî (d. after 500/1107), which is one of the concise works written in the Shafi'î madhhab, constitutes an important part of this tradition. In this study, primarily, the concise works written in the field of usûl/ancestor and furû/descendant in the Shafi’î madhhab were identified and given in chronological order, right after that, Ghayâ fi’l-Ikhtisâr and Ahmad bin Omar al-Shatirî’s (d. 1360/1941) work entitled Al-Yaqut al-Nafis were examined in terms of the ikhtisâr method. The comparative method was employed in order to determine the common and different aspects of these two works, which are among the basic sources of the Shafi'î madhhab, in terms of content and method. In this context, primarily, basic information regarding Ghayâ fi’l-Ikhtisâr and Al-Yaqut al-Nafis was presented, and right after that the classificcations and information in both works were compared and evaluated in terms of style. In this respect, it was determined that some of the topics in one of the aforementioned works are not included in the other work, and that there are certain differences between them in terms of the arrangement of the topics and the way they are explained. Based on this, in Ghayâ fi’l-Ikhtisâr the topics are dealt with in a brief manner and jurisprudential rulings are presented without giving much space to their evidences. In Al-Yaqut al-Nafis, on the other hand, each topic is dealt with in a detailed manner, and the elements, conditions and provisions related to the topics are mentioned as sub-headings. In particular, issues related to fiqh other than worship are explained with examples. Nevertheless, as in Ghayâ fi’l-Ikhtisâr the evidences of fiqh provisions are not included much. The topics in both works are arranged according to the Shafi'î fiqh methodology. (shrink)

Tahâvî (v. 321/ 933), hicrî üçüncü asrın sonları ile dördüncü asrın başlarında yaşamış Hanefî fakihidir. Tahâvî’nin daha çok muhaddis olarak tanınmasına rağmen hadis ve fıkha derin vukufiyeti, her iki alana da temas eden hadis-sahâbî kavlî münasebetini onun üzerinden incelemeyi daha anlamlı kılmaktadır. Müctehid fakihlerin hüküm istinbâtında başvurduğu sahâbî kavlî, Hz. Peygamber’e dayanması bakımından semâ/tevkif ihtimali bulunan bir delildir. Bu sebeple sahâbî kavlini sünnet birlikte değerlendirmenin lüzumu ortaya çıkmaktadır. Ayrıca Tahâvî’nin sahâbî kavli ile sünnet arasında net bir ayırım yapmaması, Hanefî usûlünün (...) teşekkül süreci açısından önemlidir. Tahâvî, ictihad usûlü anlayışında sahâbî kavline deliller hiyerarşisinde Kur’an, sünnet ve icmâdan sonra yer vermektedir. Eserlerindeki tercihleri dikkate alındığında Tahâvî, sahâbî kavlini tevkife hamlettiği yerlerde sünnet olarak değerlendirmektedir. Hatta sahâbî kavli ve uygulamasının icmâa dönüştüğü durumda sünneti neshedebilecek mertebede gördüğü anlaşılmaktadır. Tahâvî ictihadî olan, re’y ve te’vil ifade eden sahâbî kavlini ise mutlak delil almayıp bu durumdaki sahâbî kavli karşısında kıyasa gitmektedir. Tahâvî’nin sünnete ve sahâbî kavline bakışı birlikte değerlendirildiğinde dönemin hadis anlayışı gereği, sünnetin çerçevesini sahâbe ve tâbiûn kavillerini dahil ederek geniş kapsamda ele aldığı anlaşılmaktadır. Erken dönem Hanefî usûlünde sahâbî kavli hakkında Tahâvî’nin görüşlerinin incelendiği araştırmada metin incelemesi ve analizi yöntemi kullanılmış; Tahâvî’ye ait eserler ile erken dönem Hanefî usûl-i fıkıh eserleri mukâyeseli olarak ele alınmıştır. (shrink)

1. Empirisme positivisme : deux philosophes anthropologiques des limites et du devenir -- L'homme des origines -- Fétichisme et dysharmonie avec le monde -- La tension instinctive au connaître -- Contrer la mort : action et réussite : l'homme chasseur et l'homme prévoyant -- Histoire : " probabilitaire " ou science de l'histoire -- Périodisation et quête de la causalité -- Promesse ou loi -- Les discontinuités de l'histoire -- La rupture du loyalisme : partialité et universalité -- Comte ou (...) la double rupture : épistémologique et Historique -- 2. Certitudes et pensée causale -- Un ordre causal déstabilisé et ses fondements -- Malebranche et la ruine de la causalité naturelle -- Attraction newtonienne et connexions causales -- Causalité : certitudes et fictions -- Similitude, succession, inférence et loi -- 3. Passions, morale et raison -- La dynamique des passions -- De l'orgueil et de l'humilité -- Physiologie, penchants et sentiments -- Raison, passion et obligation morale -- Affectivité, individualité, sociabilité et synthèse -- 4. Société, politique et religion -- Politique, lois et moeurs -- Politique est-elle une science ? -- Religion et politique -- Le positivisme n'est pas un emnirisme. (shrink)

Il est indéniable que Comte a été influencé par Hume depuis sa jeunesse, l'influence de Comte sur Hume se manifeste de façon claire dans un article de 1819 intitulé "Séparation générale entre les opinions et les désirs" qui se trouve dans les Ecrits de jeunesse (1819-1828), et nous voyons aussi que Hume ressurgit à la fin du Système de politique positive (1851-1854), texte dans lequel Auguste Comte affirme qu'il appartient à l'école de Hume. Nous avons deux philosophies anthropologiques qui établissent (...) les fondements d'une vie sociale et d'une théorie morale ancrées dans la nature humaine, dans les désirs et les instincts incontrôlés et qui exigent une régulation par la médiation de la sociabilité et du temps. La question des passions, des penchants et des sentiments se dégage d'une problématique classique celle qui l'intégrait au sein d'un subjectivisme rationaliste, qui soumettait le corps à l'emprise de l'âme. (shrink)

Stark variations exist in U.S. immigration enforcement. These variations have persisted even during the COVID-19 pandemic, when special measures that should have constrained variations were in place. This Article argues that variations in discretionary enforcement decisions based on resistance to national policies, bias, illegal tactics, or arbitrariness are unjust and should be curtailed. The Article first distinguishes between transparent sources of variation in immigration law and variations that stem from non-transparent, discretionary determinations. Within the category of discretionary determinations, the Article (...) argues that there are just and unjust variations. It contends that unjust variations raise serious constitutional concerns, weaken preemption doctrine, and require us to reconceptualize the immigration federalism debate to account for cooperative and uncooperative behavior within the federal government itself. Finally, the Article offers solutions to help limit unjust variations. (shrink)

On December 7,1999, a divided Oklahoma Supreme Court held in Nealis v. Baird that a claim may be brought under Oklahoma's wrongful death statute on behalf of a nonviable fetus born alive. The decision represents a departure from the traditional notion that “viability”—the ability of a fetus to sustain life outside the womb with or without medical assistance—is the standard for wrongful death recovery. In replacing the “viability” standard with a “live birth” standard, the majority maintained that live birth is (...) the “unassailable point at which legal rights must be said to attach to the human person. “ By holding a nonviable fetus a legal “person” for the purpose of a wrongful death claim, the court's decision emphasizes the limited application of the United States Supreme Court's holding in Roe v. Wade that a fetus is not a person for the purposes of the Fourteenth Amendment. (shrink)

On December 7,1999, a divided Oklahoma Supreme Court held in Nealis v. Baird that a claim may be brought under Oklahoma's wrongful death statute on behalf of a nonviable fetus born alive. The decision represents a departure from the traditional notion that “viability”—the ability of a fetus to sustain life outside the womb with or without medical assistance—is the standard for wrongful death recovery. In replacing the “viability” standard with a “live birth” standard, the majority maintained that live birth is (...) the “unassailable point at which legal rights must be said to attach to the human person. “ By holding a nonviable fetus a legal “person” for the purpose of a wrongful death claim, the court's decision emphasizes the limited application of the United States Supreme Court's holding in Roe v. Wade that a fetus is not a person for the purposes of the Fourteenth Amendment. (shrink)

Ancient Greek culture and its crown jewel philosophy grew out of a distinct realization that life is precarious. In order not to perish, humankind needs art {poiesis). With art human beings can live well and rise above the forces of destruction. Art in all of its forms proceeds by receiving guidance from logos, the principle of metron. Mythos is logos enacted. Through logos as art human beings can create value and be a value unto themselves.

The paper explores the impact of the corona virus disease-19 pandemic on the Saudi higher education system. The research focuses on the relationship between digital learning in COVID-19 time, life satisfaction, and stress among female students. The study discusses measures, practices, defense mechanisms, and coping strategies to face challenges. Using an online survey based on psychological effects and its role in defense mechanisms and coping strategies, findings show that digital learning provides flexibility in terms of time and offers resources at (...) a lower cost compared to traditional learning. In addition, results show that the coping strategy perception is higher in obtaining a good score and succeeding than to get over the pandemic and recovering from the illness itself. Finally, results confirm that a positive attitude influences positively life satisfaction. (shrink)

The aim of the present study is to evaluate Sonja Foss’s Rhetorical Schema for the Evaluation of Visual Imagery as well as reflect upon several points for further consideration; and finally suggest a renewed triadic approach as a method for analyzing art-relevant visual imagery. The triadic approach to be discussed assumes three correlative layers: the intellectual knowledge, function of the artistic content as the visual representational component, and aesthetics as modality. This study will include the analysis of a print advertisement (...) that used an artwork as its content of visual rhetoric, and this will inform further discussions on the proposed approach. The contribution of this renewed triadic approached to the field of visual rhetoric has the advantage of expanding and possibly improving rhetorical analysis methods of visual imagery. (shrink)

The purpose of this study was to explain differences between employees who feel a sense of belonging and those who feel a sense of otherness in terms of their opinions about diversity works in their organizations. We conducted an empirical study to examine the perceptual differences between two independent groups of the study “who feel a sense of belonging” and “who feel a sense of otherness.” We collected data from 792 employees working for organizations in different sizes, industries, and capital (...) structures, which enriched the representativeness of the sample. The findings show that out-group members remain less satisfied with diversity works in their organizations based on four main issues such as “competence of diversity actors,” “embeddedness of diversity works in organizational policies/practices,” “diversity awareness in the HRM functions,” and “diversity-related employee satisfaction.” This paper makes two contributions. First, it contributes to the extant literature an understanding of the differences between those who remain indifferent to diversity works and those who care to see, speak, and hear about them. Second, with a few exceptions, extant studies on diversity works have been dominated by Western-centered research. Research is needed on countries with different macro-contextual conditions, such as different legal regulations, socio-political status, and history. For this study, survey data were collected from people who work in Turkey, a country which has limited legal measures and underdeveloped discourses for equality, diversity, and inclusion. The paper provides significant insights into leading diversity works in national settings with less developed supportive mechanisms for diversity. (shrink)

Māzarī al-Tamimī (d. 536/1141) was one of the last jurists who lived in North Africa before the fall of al-Andalus. He is the author of Izāḥ al-Mahsūl, which is considered to be an important turning point in the formation of the uṣūl al-fiqh structure of Mālikī jurisprudence. The lack of studies on the uṣūl al-fiqh of al-Māzarī, who had considerable knowledge in the fields of ḥadīth, fiqh, theology, medicine, and fatwā, made this study necessary. This study examines al-Māzarī's understanding of (...) uṣūl through his work Izāḥ al-Mahsūl in the field of uṣūl al-fiqh. Izāḥ al-Mahsūl is al-Māzarī's commentary on the Shāfiʿī scholar al-Juwaynī's (d. 478/1085) al-Burhan fi uṣūl al-fiqh on uṣūl al-fiqh. The commentary on al-Juwaynī's al-Burhān is one of the fundamental texts of Shāfiʿī usūl al-fiqh. In his commentary on this important work, al-Māzarī followed his teacher al-Juwaynī's subject classification and systematization and applied the method of the mutakallim in writing uṣūl al-fiqh. Although it bears similarities with his teacher's work, this commentary, even in its incomplete form, is an independent work with the opinions and evaluations it includes. Al-Māzarī did not hesitate to oppose his teacher in the work and put forward his own method of ijtihād. Izāḥ al-Mahsūl, which is the subject of this study, is an important example of the influence of Shāfiʿī uṣūl al-fiqh on Mālikī uṣūl al-fiqh in terms of method and content. With this work, the Mālikī uṣūl al-fiqh literature and texts were modelled after Izāḥ al-Mahsūl. This work, which was a source for post-Māzarī Mālikī jurists, is also the subject of this study because it contains the traces of the Shāfiʿī-Mālikī interaction in Islamic jurisprudence. Within the scope of the study, the principles that stand out in al-Māzari's understanding of uṣūl al-fiqh in his work Izāḥ al-Mahsūl were tried to be identified. In this way, it is aimed to reveal on which issues the Mālikī uṣūl al-fiqh is based. It is impossible for al-Māzarī's understanding of uṣūl al-fiqh cannot to be influenced by the intellectual and political environment in which he grew up. With this in mind, we have tried to briefly touch upon al-Māzarī's life, his teachers, his works, and the intellectual and political atmosphere of the Maghreb region during his lifetime. We have tried to understand the impact of all the details of his life on al-Māzarī's scholarly life and his uṣūlism in particular. In addition, determining the prominent elements of al-Māzarī's understanding of uṣūl is also important in terms of understanding the jurisprudential structure in the Maghreb region and illuminating the region in terms of Islamic legal history. This study aims to present al-Māzarī's understanding of uṣūl in terms of its basic features. Thus, it aims to shed light on al-Māzarī's contribution to the Mālikī understanding of uṣūl al-fiqh and its literature. The document analysis method, one of the qualitative research methods, was used in the study. In this context, the textual analysis was applied by comparing al-Māzarī's views with those of his teacher al-Juwaynī, by whom he was influenced. (shrink)

Fas Ahvâl-i Şahsiyye Kanunu üzerinde 2004 yılında yapılan reformlarla birlikte Fas Aile Kanunu (Müdevveneh), İslam dünyasındaki en eşitlikçi kanunlardan biri olarak kabul edilmektedir. Söz konusu reformlar, Fas'ta onlarca yıldır devam eden uzun soluklu kamuoyu tartışmalarının bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Ahmed el-Hamlîşî 1980'lerin başından itibaren bu tartışmalara aktif olarak katılmış ve Ahvâl-i Şahsiyye Kanunu'nun yoruma açık insan yapımı bir kanun olduğunu ve revizyonunun ictihad yoluyla yapılması gerektiğini savunmuştur. Kral 6. Muhammed tahta çıktıktan kısa bir süre sonra, 2001 yılında, Fas Ahvâl-i (...) Şahsiyye Kanunu'nda reform yapmak üzere Kraliyet Danışma Komisyonu'nu oluşturdu. Kral 6. Muhammed komisyonu, Şeriat'ın temel hedeflerini (makâsıdü'ş-Şeria) gözeterek ve aynı zamanda ictihad yoluyla zamanın ve toplumun ihtiyaçlarına cevap vererek Ahvâl-i Şahsiyye Kanunu’nda önemli değişiklikler yapmakla görevlendirdi. Bununla birlikte, komisyon üyelerini kamu yararını göz önünde bulundurmaya ve önerilen her türlü değişiklikte uzlaşma ve ılımlılık için çaba göstermeye teşvik etti. Komisyon üyeleri önerilen değişiklikler üzerinde yaklaşık iki buçuk yıl çalıştı ancak birçok konuda uzlaşmaya varamadı. Bu bağlamda, üyelerin komisyon içinde oluşan iki ana gruptan reformist ve gelenekçilerden birine, az ya da çok, meylettiği söylenebilir. Ahmed el-Hamlîşî, Kraliyet Danışma Komisyonu'nun üyelerinden biriydi. Komisyon üyeleri arasında reformist grubun değişiklik tekliflerini destekleyen ama aynı zamanda bunu gelenekçilerin benimsediği dili kullanarak yapan etkili ve önemli bir isim oldu. Nitekim, el-Hamlîşî İslam hukuku çerçevesi içinde kalan eleştirel ama ılımlı görüşleriyle aile hukukunun reformunu talep eden gruplar için bir referans noktası haline geldi. Bu çalışmada, Ahmed el-Hamlîşî’nin fıkhi temellendirme ve delillendirme açısından Fas 2004 aile hukuku reformlarının arkasındaki isim olduğu savunulmaktadır. Veri analizi yönteminin uygulandığı bu çalışmada, öncelikli olarak Hamlîşî'nin eserleri, çeşitli mecralardaki mülakatları ve konuşmaları kullanılmıştır. Hamlîşî’nin anlayışındaki farklılık ve benzerlikleri ortaya çıkarmak için literatüre başvurulmuş ve benzer görüşlerle karşılaştırmalar yapılmıştır. Fas Ahvâl-i Şahsiyye Kanunu’nun reformuna dair kısa bir arka plan açıklamasının ardından bu makale, Hamlîşî'nin metin ve bağlam arasındaki arabulucu rolünü, aile hukuku reformları tartışmasındaki yerini ve dolayısıyla Şeriat-devlet ilişkileri konusundaki duruşunu incelemektedir. Daha sonra, ictihad kapısının kapanması meselesi, müctehid olabilmenin şartları, müctehidin nitelikleri ve Kraliyet Danışma Komisyonu tarafından uygulandığı şekliyle kolektif ictihad türü (cemâʿî ictihad) hakkındaki görüşlerine atıfla Hamlîşî’nin ictihad anlayışına odaklanılmaktadır. Son olarak, Hamlîşî'nin akıl yürütme yöntemi ve ortaya koyduğu gerekçeler aile hukuku ile ilgili meseleler örnekliğinde gösterilmektedir. (shrink)

The issue of morality is a universal phenomenon that is spoken and discussed above religions. There are moral values that every society accepts depending on their sociological and psychological conditions. From the first moment Islam came to the Arab society, it began to organize and renew the moral values of the society. As a model of the regulated and renewed moral values, The Prophet is shown. In this context, the moral consequences of the confusion in the Islamic society after the (...) death of the Prophet and the criticisms of the sufis who emerged as a reaction to the corruption in the society occur. Although the fields of fiqh and kalam discuss different issues in their formation processes, a particular section on morality does not appear to exist in the fields of fiqh and kalam. The sufis criticize the neglection of the field of morality in Islamic disciplines, and highlight the need of elimination of this deficiency. Sufis who lived in the early period claim that the solution that would fill this gap and help Islamic thought reach perfection is sufism. In order to justify this claim, they produce works attempting to prove that sufism is an independent discipline like kalam and fiqh. In this process, sufism transforms from a practical and ascetic understanding into a discipline that produces knowledge like other religious disciplines. (shrink)

This paper deals with the role and task of intellectual groups in current Muslim societies, with a particular outlook on Algeria. It discusses the social and educational impact of their action, and the internal and external limits to their action. Democratization and Arabization are considered as two dialectical poles of the ongoing process of modernization of those societies.

We often hear the term “dignity” in our age. Especially in societies with multicultural and multi-faith, peace, respect, tolerance and human rights ideas are associated with human precious beings. However, understanding what dignity is and which rights it includes are difficult. Because human dignity has social, philosophical, theological and legal dimensions in which its content changes in historical process. Dignity is a term discussed in western societies and has a place in international contexts. That’s why the emphasis is on its (...) naming in western thought and conceptualization types. The definitions of term in terms of legal, moral and cultural are analyzed. This analysis shows it is described as classical and modern with different meanings. It is thought that perceiving the term as classical far from modern meaning results from monotheistic religions. But it is also expected that these religions contribute to social peace. Therefore, in order to understand the monotheistic religions’ attitude towards human and human rights, Holy Scriptures should be reviewed. Analyzing the dignity in Holy Scriptures is out of our studies. Our purpose is to discuss how Islamic attitude towards this term should be in accordance with understanding types of the term. (shrink)

Name der Zeitschrift: Byzantinische Zeitschrift Jahrgang: 107 Heft: 2 Seiten: 785-810.

It is known that there are different concentrations of Muslims in European countries. However, Germany has a special importance in these countries due to the numerical excess of Muslims and the existence of our compatriots due to the economic migration from Turkey to Germany that started in the 1960s. For this reason, in our article, the educational activity carried out on Islamic theology, in particular kalam, in the example of Germany will be discussed. In Germany, Islamic religious education departments were (...) opened in three different universities to train teachers to teach Islamic religion in primary, secondary and high school schools, and to provide Imam education in order to eliminate the language and adaptation problems experienced by mosque officials coming from abroad. The process that started with Osnabrück University, Westfälische Wilhelm Münster University and Friedrich-Alexander University has progressed beyond the initial aim of training Islamic religion teachers with the seven universities reached today. In addition to the influence of the German Islamic Conference on the formation of the theoretical infrastructure of this process, the impact of the 2010 recommendation of the Scientific Committee is also known. The originality, scientific impartiality and conformity of Islamic Theology in Germany are the issues that are emphasized in the discussions. As a matter of fact, for this reason, the discussion of the science of of kalām in these centers is of particular importance in the debates. Because kalām is a science that shapes the understanding of religion and offers the opportunity to develop a correct intellectual perspective on religion. It is possible to say that the content of kalām in these centers and the studies carried out will affect the understanding of Islam that will emerge in Europe, especially in Germany, in the next century. For this reason, in our article, the study areas of theology professors in seven Islamic Theology centers and theses which they supervise will be discussed, on the other hand, researches, projects and collaborations that reflect the intellectual perspective of the Islamic Theology center will be highlighted. This article aims not only to criticize the said centers in Germany, but also to determine what kind of mutual contributions they might have with the theological accumulation in Turkey. As a matter of fact, it is obvious that the courses given, the theses managed and the fields of study will shape the future of Islamic theology in Europe, as well as having an impact on Islamic theology in Turkey given that today global scientific interaction is at the highest level. It is not possible to think the issues currently studied in Islamic Theology in Germany independently of the realities and needs of the country in which they flourish. As a matter of fact, although there are historical studies on Islamic theology schools, especially Maturidism, Ash'arism and Mu'taziliism, in different universities, the existence of studies on subjects that can be called “practical theology” draws attention. In addition, due to the fact that Germany creates a multi-religious and multicultural environment, it is seen that a supra-denominational approach is adopted and thus it is aimed to ensure a pluralism that allows different views. (shrink)

Süsleme teknikleri her sanat dalında olduğu gibi cilt sanatında da zaman içerisinde değişim göstermiştir. 18. yüzyıl klâsik üslûpta ciltlerinin yapılmaya devam edildiği ancak aynı zamanda yeni tezyînat tekniklerinin denendiği bir dönemdir. Bu tekniklerden bir olan yekşah, cilt üzerine altınla işlenen motiflerin üzerine ucu düz veya oval olan demir aletin kakılması/bastırılması şeklinde uygulanan bir tezyînat tekniğidir. Bu süsleme tekniği, adını uygulamada kullanılan metal aletten almaktadır. Yekşah demiri olarak isimlendirilen bu alet, ortalama 15-16 cm uzunluğunda olup ağzı düz veya oval bir el (...) aletidir. Yekşah süsleme tekniği, yazma ciltler üzerine uygulanmaktadır. Yazma cilt, desenin fırça yardımıyla zermürekkep kullanılarak deri üzerine işlenmesi anlamına gelmektedir. Desenin yazma tekniğiyle (fırçayla) deriye nakşedilmesinin ardından yekşah demiriyle işlenmesi aşamasına geçilmektedir. Motiflerin üzerine, gidiş yönü esas alınarak yekşah demiriyle taramalar yapılmakta, desen üzerinden çizgiler halinde geçilmektedir. Deri bu tarama esnasında kısmen de çukurlaşmaktadır. Yekşah tezyînat tekniği, Türk cilt sanatına 17. yüzyıl sonu ile 18. yüzyıl başı itibariyle katılmıştır. 19. yüzyılda da örnekleri görülmeye devam edilmiştir. Ancak en yoğun kullanıldığı dönem 18. yüzyıldır. Yekşah tezyînatın çoğunlukla saray mücellitleri tarafından ve özellikle değeri yüksek eserlerin ciltlerinde tatbik edildiği bilinmektedir. Türk cilt sanatı literatüründe yayınlanmış ve müze ve kütüphanelerde tarafımızca tespit edilen yekşah cilt örneklerinin incelenmesi neticesinde, Türk ciltlerinde yekşah tezyînat tekniğinin 3 farklı desen üzerine tatbik edildiği tespit edilmiştir. Bunlar; rûmî, zerbahar ve barok-rokoko desenleridir. Rûmî desenli yekşah ciltlerde cilt kapağının tüm bölümlerinde yekşah tekniğinin uygulandığı görülmektedir. Ancak en yoğun ve çeşitli olarak şemselerde rastlanmaktadır. Bunun nedeni, yekşah tezyînatın görülmeye başlandığı 18. yüzyıl itibariyle cilt kapaklarında köşebentlere sıklıkla yer verilmemesi ve bezeme yoğunluğunun şemselerde görülmesi olabilir. Rûmî desenli yekşah ciltlerde şemselerin üç türü tespit edilmiştir. Bunlar; klâsik oval/beyzî formda dilimli şemse, dikdörtgen formda şemse ve dilimli dairevî formdaki şemsedir. Rûmî desenli yekşah ciltlerde desenin altınlarının daha net görülebilmesi amacıyla şemse ve salbek zemini sıklıkla bordo renkle boyanmıştır. Yekşah tekniğinin uygulandığı bir diğer desen türü ise zerbahardır. Zerbahar desen, 18. yüzyılın sonunda ve özellikle 19. yüzyılda görülen bir cilt tezyînat türü olup ciltlerin genellikle tüm yüzeyini kaplayacak şekilde uygulanmıştır. 18. yüzyıl itibariyle Türk ciltlerinde görülen realist üslûptaki çiçek veya Batı etkisindeki barok-rokoko motifleri üzerine de yekşah uygulaması yapıldığı belirlenmiştir. Türk Rokokosu, C ve S kıvrımlı motiflerle yüzeyin tamamen doldurularak süslendiği gösterişli bir bezeme üslûbudur. Kavisli ve yuvarlak şekillerle birlikte yaprak, çiçek motifleri ve çiçek demetleri bu bezeme üslûbunda yer almaktadır. Dayanıklılık bakımından zayıf olmasına rağmen yekşah tekniğin 18. yüzyıl ciltlerinde sıklıkla tercih edilmesinde, cildin sanat değerini arttırma çabası vardır. Bu teknik sayesinde, yazma olarak uygulanmış desen daha cazip hale getirilmiştir. Bu da cildin sanat değerini yükseltmiştir. (shrink)

The theory of the tab' in the physics of Mu 'tazila has a distinct place. It is necessary to distinguish the scholars from the atheist naturalists who adopt the idea of nature. Tab ' theory is a problem with the essence of the entity. This theory is related to the structure of living and inanimate beings. When it comes to the habit and tempering of man, we use the word tab'; it is used the term of nature when it comes (...) to the structure of objects. In particular, the Basra School of Muʿtazila has given the emphasis on tab' theory emphasizing the freedom of man. They have implemented the tab ' theory to a number of topics related to knowledge, action, metaphysical, moral and Spiritual life. The nature, which is defended by Muʻtezile, is a force that Allah places in the nature of man and body. Nature, which is in the essence of both living and inanimate substances, is not independent of Allah. It has caused some problems defending some scholars, such as Muammer and Câhız from Basra School of Muʿtazila the idea of compulsory natural causality in the interpretation of some metaphysical subjects. In this regard, The scholars of Muʿtazila such as Nazzâm and Kâdî Abdülcebbâr, have acted more carefully. While Nazzâm does not see the theory of natural nature independently of divine power, he prefers to use the word "itimat" instead of the tab ' theory ', which he sees as part of pagan culture. (shrink)

Beylikler devri Türk-İslam ciltleri hem tezyînatları hem de üzerlerindeki dini içerikli ibareler, dua ve mücellid mühürleri vasıtasıyla cilt sanatı araştırmacılarının yayınlarına konu olmuştur. Ancak ciltlerdeki dua ifadelerini müstakil olarak konu edinen yayın sayısı oldukça azdır. Türk-İslam ciltlerinin gerek kapak yüzeyinde gerekse kapak içlerinde dua içerikli ibarelere rastlamak mümkündür. Makalenin konusu, Beylikler devrinde üretilen Türk-İslam ciltlerinin deri kaplı kapak içlerinde yer alan el-İzzü’d-Dâim ve’l-İkbâl (العزّ الدّائم والإقبال) yazısı, bu yazının yer aldığı desen kompozisyonu ve yazının analizidir. Makaledeki amaç, şimdiye kadar cilt (...) literatüründe müstakil olarak ele alınmamış el-İzzü’d-Dâim ve’l-İkbâl yazılı cilt kapak içi tezyînatı hakkında tespit edilebilen örneklerin detaylı desen ve yazı analizleriyle bilimsel birikim oluşturabilmek ve aynı ya da benzer ibarenin yer aldığı diğer İslam sanat eserlerini tespit ederek bu dua ibaresinin ciltlerdeki kullanım amacını ve kullanıldığı dönemleri belirlemeye çalışmaktır. Cilt sanatı literatürü ve yazma eser kütüphanelerinde yaptığımız araştırmalar neticesinde, Beylikler dönemine ait ciltlerin altı tanesinin kapak içinde el-İzzü’d-Dâim ve’l-İkbâl ibaresi tespit edilmiştir. Bu tespitlerin sayısı, yapılacak yeni araştırmalarla artabilecektir. Tespit edilen yazma eserler; Amasya YEK: 217, İnebey YEK Hüseyin Çelebi: 481 ve Ulu Cami: 318, Kastamonu YEK: 2856 ve 3435 ve Süleymaniye YEK Fatih: 5004’tür. Ciltlerin kapak, sertâb ve mikleb yüzeylerindeki tezyînatları, Beylikler dönemi cilt sanatı üslûbunu yansıtan süslemelerdir. Ciltlerin teknik ve tezyînatları, -mevcut olanların- istinsâh kayıtları incelendiğinde üç örneğin (Amasya YEK: 217, Kastamonu YEK: 2856 ve 3435) 14. yüzyıl tarihli olduğu ya da tarihlendirildiği, üç örneğin (İnebey YEK Hüseyin Çelebi: 481 ve Ulu Cami: 318, Süleymaniye YEK Fatih: 5004) ise 15. yüzyıl tarihli olduğu ya da tarihlendirildiği görülmektedir. Ciltlerin kapak içi deseni, bitkisel ve rûmî motiflerle bezeli tam zemin geometrik bir tasarıma sahiptir. Geometrik desenin içerisindeki altıgen paftalarda el-İzzü’d-Dâim ve’l-İkbâl (العزّ الدّائم والإقبال) yazısı yer almaktadır. İbarenin, cilt kapak içlerine tek satırda (İnebey YEK Ulu Cami: 318, Kastamonu YEK: 3435) ve çift satırda -½ oranında ters simetrik- (Amasya YEK: 217, İnebey YEK Hüseyin Çelebi: 481, Kastamonu YEK: 2856, Süleymaniye YEK Fatih: 5004) olmak üzere iki türde yazıldığı tespit edilmiştir. Her iki tasarımda da sülüs yazı çeşidi tercih edilmiştir. İnebey YEK Hüseyin Çelebi: 481 envanter numaralı 15. yüzyıla ait cildin kapak içinde ise diğer örneklerden farklı olarak yazı paftalarının bazılarında mücellit kitabesi bulunmaktadır. Kitabede, “Amel-i Mücellid Haydar b. Turbegî” yazılıdır. Kapak içi tezyînatının aynı olması nedeniyle, Kastamonu YEK: 2856 ve Süleymaniye YEK Fatih: 5004 envanter numaralı ciltlerin de Haydar b. Turbegî adlı mücellidin eseri olma ihtimali vardır. Ciltlerin kapak içlerinin tümü, çeşitli tonlarda kahverengi sahtiyanla kaplıdır. Derilerin gözenek türü bunu ispat eder niteliktedir. Süsleme tekniği, tüm kapak içlerinde soğuk baskı tekniğidir. Bu teknik adını, uygulanması esnasında altının kullanılmamasından almaktadır. Soğuk baskı tekniğinde, desenin deriye genellikle sıcak pres uygulaması yapılarak aktarıldığı bilinmektedir. Uygulamada yüzeyinde motif veya desenin yer aldığı kalıp, çivi ve diğer ciltçilik aletleri kullanılmaktadır. Çalışma kapsamındaki ciltlerde kapak içi deseninin kalıpla uygulandığı, deri üzerindeki desenin kesintili çizgilerden anlaşılmaktadır. Kapak içi tezyînâtını oluşturan desenin simetrik bir parçası, kalıba işlenmiş ve kalıp deri üzerine simetrik bir şekilde, boşluk bırakılmadan basılmıştır. Yapılan incelemelerden anlaşıldığı kadarıyla kalıbın basıldığı deri, kapak içine yapıştırıldıktan sonra kapak kenarlarından cilt ebadına uygun şekilde kesilmiş olmalıdır. Kalıbın bazı örneklerde hatalı basıldığı da görülmektedir. Bu da desenin devamlılığını kısmen bozmuştur. Soğuk baskı tekniğinde, desenin deriye genellikle sıcak pres uygulaması yapılarak aktarıldığı bilinmektedir. Desenin deri renginden daha açık olması, uygulamanın ısıyla yapılmış olduğunu doğrulamaktadır. Ciltlerin kapak yüzeylerinin kullanıma bağlı olarak yıprandığı ve bu nedenle desenlerin deforme olduğu tespit edilmiştir. Ancak kapak içleri böyle bir yıpranmaya maruz kalmadıkları için korunarak günümüze ulaşmıştır. el-İzzü’d-Dâim ve’l-İkbâl (العزّ الدّائم والإقبال) ibaresi Arapça bir terkip olup “sonsuz güç ve yüksek mevki” anlamına gelmektedir. Terkip; güç, kudret ve ihtişam anlamına gelen العزّ ve ferah, parlak ve yüksek mevki anlamındaki الإقبال kelimelerinden oluşmaktadır. İbare dua, temenni vb. maksatlarla kullanılmış olmalıdır. Çalışma kapsamındaki ciltler ve diğer İslam sanatı örneklerinden anlaşıldığı kadarıyla İslam sanat eserleri üzerinde el-İzzü’d-Dâim ve’l-İkbâl ibaresine 12. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar geniş bir dönemde yer verilmiştir. (shrink)